Siğorta Neden Atar
Sigorta Nedir ve Ne işe Yarar?
Elektrik Sigortası devreden geçen akımın belli bir değerin üstüne çıkmasını engelleyerek devre elemanlarının ve devreye bağlı alıcıların zarar görmesini engelleyerek oluşabilecek kaza ve arızalara karşı koruma sağlar.
Devreye seri bağlanarak fazla akımın geçmesini engellerler. Sigorta üzerinde belirtilen amper değerinden fazlasının geçmesi durumunda devreyi açarak akım geçişini engeller.
Sigortalar hemen her yerde kullanılan, güvenlik açısından bir hayli önemli olan düzenektir. Sigortalar çeşitlendirilirken kullanıldıkları yere göre değişim gösterir. Dolayısı ile devreden geçecek olan maksimum akım değeri, sigorta hassasiyetinde farklılıklar oluşturarak sigortalarda kullanılan yapının farklı biçimde çeşitlenmesine neden olur.
Sigorta çeşitlerine geçmeden önce, aşırı akımda devreyi açan yapıların farklılığına değinelim.
1. Telleri Eriyen Sigorta: Bu sigorta türünde erime sıcaklığı düşük olan iletkenden yapılmış teller kullanılır. Devreden aşırı akım geçince iletken telin erimesine neden olur ve tel koparak devreden elektrik geçişini keser. Atan sigortanın tekrar işler bir hale gelmesi ancak aynı özellikte ki başka bir telle değiştirilmesiyle mümkündür.
2. Manyetik Sigortalar : Manyetik kullanılan sigortalar da devreden dolayısı ile sigortadan fazla akım geçince sigorta içindeki bobin mıknatıslanır ve metal bloğu kendine
çekerek devre akımını keser.
3. Metal Çiftli Sigortalar: Bu tür sigortalar da metal çifti denen farklı iki metalin farklı genleşmesinden faydalanılarak oluşturulan sigorta düzeneğidir. Farklı miktarda genleşen metallerden oluşan metal çifti az genleşen metale taraf eğilerek devrede ki kontağı açar ve elektrik akımını kesmiş olur.
Sigorta Çeşitleri Nelerdir?
Kullanım alanına göre çeşitlendirilen sigortalar da yukarıda ki sigorta yapıları kullanılır. Buna göre sigorta çeşitleri;
► Cam Tipi Sigortalar
► Buşon Tipi Sigortalar
► Buşon Tipi Otomatik Sigortalar
► Anahtar Tipi Otomatik Sigortalar
► Bıçaklı Tip Sigortalar
► Yüksek Gerilim Sigortaları
Sigortalar Neden Atar?
Sigorta yani sigorta atması evlerde veya işyerlerinde karşılaşılabilen bir durumdur. Elektrik kesintisi gibi bir durum söz konusu değilse sigorta attığı çıkan sesten anlaşılabilir. Yahut o esnada çalışan elektronik bir cihazın aniden durmasıyla da sigortaların attığına kanaat getirilebilir. Aslında bu durum yani şalterin atması, sigortaya fazla yüklendildiğini gösterir. Bir nevi şalter atarak, ortaya çıkabilecek daha büyük kazaları önlemiş olur. Peki, sigorta hangi durumlarda atar ve nelere dikkat edilmelidir?
Sigortanın atmasına sebep olan başlıca neden evde yüksek akım çeken elektronik cihazların hepsinin aynı anda çalışmasıdır. Bu düşük amperli sigortanın ısınmasına ve atmasına neden olur. Bütün cihazların aynı anda çalıştırılmamasına dikkat edilmelidir. Kullanılan arızalı bir cihaz sigortayı attırabilir. Ancak arıza her zaman eski cihazlarda aranmamalı, yeni cihazların da bakım ve kontrolleri yaptırılmalıdır. Evde kullanılan uzatma kablolarının kaliteli olanlarından seçilmesi, sigorta atması gibi kazaları bir nebze önleyebilir. Çünkü kalitesiz ve dayanıksız uzatma kabloları akıma dayanamayabilir. Bu uzatma prizlerinin kapasitesi yani kaç watt a kadar dayanıklı olduğu kontrol edilerek satın alınmalıdır.
Evde sigortanın atmasına neden olan durumlardan bir diğeri de özellikle mutfak lavabolarının altındaki prizlerdir. Lavabodan sızan sular bu prizlerle temas eder ve sigortanın atmasına neden olur. Ayrıca oldukça tehlikeli bir durum meydana getirir. Sigortanın bozuk olması da sigortayı attırır. Eskisi ile aynı amperde bir sigorta alınarak değiştirilmelidir. Yeni sigorta takılırken, söküldüğü gibi takılmasına özen gösterilmelidir.
Evlerde veya işyerlerinde duvarlara çakılan çivi veya matkap gibi aletlerle açılan delikler de sigortanın atmasına neden olabilir. Çünkü priz ve anahtarlara giden elektrik kabloları duvarlardan geçer. Dolayısıyla priz, anahtar veya buat kenarlarında ya da yakınlarında delik açılmamalıdır. Bu bölgelerin düşey ve yatay hizaları özellikle boş bırakılmalıdır. Bu sebeplerin yanında sigorta atmışsa ve neden attığı bilinmiyorsa, evdeki sigortalar tek tek kapatılıp açılarak sigortanın atmasına neden olan arızanın tespit edilmeye çalışılması gerekir. Sigortanın atmasının bir diğer sebebi ise kısa devre oluşmasıdır. Evlerde kullanılacak olan topraklı prizler sigortanın atma olasılığını düşürür. Bu nedenle buzdolabı, çamaşır makinesi gibi ev eşyalarının çalıştırıldığı esnada topraklı prizler kullanılmalıdır.
Sigortalar Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar!
Birçok topraklama hattı iyi nitelikte değildir, hatta Türkiye deki bazı binalarda hiç yoktur bile. Bu durumda kaçakolsa dahi hattın iç direnci yüksek olduğu için sigorta atmaz.
Bu sigortalar anlattığımız durumlarda çalışan cihazlar. Ancak toplumun büyük bir çoğunluğu sigortanın insan hayatını koruduğunu – koruyabildiğini düşünür. Oysa siz sigortaların üzerine baktığınızda 10 amper 16 amper gibi değerler görürsünüz. Bunlar sigorta akım değerleridir örneğin 16 amperlik bir sigorta 16 amper aşıldığında atacaktır.
